Νίνα Φ. Καραμολέγκου- Θεραπευτικές ιδιότητες της μουσικής

Ανακαλύψτε τις θεραπευτικές ιδιότητες της μουσικής

Monday, 21 March 2011 08:04

Ο Ελύτης διατύπωσε μια ξεχωριστή άποψη για τη μουσική του Mozart, η οποία όσο περνούν τα χρόνια ακούγεται όλο και πιο φρέσκια, όλο και πιο φυσική. Η κλασική μουσική έχει τη δυνατότητα να αποκαθιστά μέσα μας τη χαμένη αρμονία, με άλλα λόγια την δυνατότητα να θεραπεύει. Συγκεκριμένα, ο Ελύτης αναφέρει για την μουσική του Mozart: «Η μουσική του έχει το αυτοδύναμο ενός φυσικού πίδακα που μας θαμπώνει, κάνει τα πράγματα να κολυμπούν μισό μέτρο πάνω από το έδαφος, σε μια σωστή πλημμύρα φωτός, λαμπερές ψιχάλες ήχων που διασχίζουν λοξά το σκοτεινό μας παράθυρο...». Με τον όρο μουσικοθεραπεία δεν αναφερόμαστε στην μουσική ακρόαση και στα θετικά αποτελέσματά της, αλλά στη χρήση μουσικών μέσων για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων, μέσα από μία θεραπευτική σχέση με κάποιον εξειδικευμένο επιστήμονα που δρα βάσει ενός θεραπευτικού προγράμματος. Οι ρίζες της μουσικοθεραπείας φτάνουν μέχρι τα αρχαία χρόνια και συγκεκριμένα ο Πυθαγόρας είχε μιλήσει για τη σημασία της μουσικής στην ψυχική υγεία των ανθρώπων. Στα αρχαία ιατρεία η χρήση της μουσικής γινόταν για θεραπευτικούς σκοπούς, ενώ υπήρχαν και κάποιοι ύμνοι (επωδοί) με θεραπευτική κατεύθυνση. Η θεραπευτικές ιδιότητες της μουσικής αφορούν σε όλες τις ασθένειες και επηρεάζουν όλες τις ηλικίες, όμως εδώ θα επικεντρωθούμε στην θετική επίδραση της μουσικής στα παιδιά. Τα παιδιά έρχονται σε επαφή με τη μουσική αρχικά σε προγεννητικό επίπεδο. Το έμβρυο μέσα στη μήτρα δέχεται πολλά ερεθίσματα, εσωτερικά και εξωτερικά του μητρικού σώματος. Για παράδειγμα, οι χτύποι της καρδιάς της μητέρας, ο ήχος του εντέρου, αλλά, και η φωνή της που φτάνει στο έμβρυο εσωτερικά. Από την άλλη πλευρά, η φωνή του πατέρα, των οικείων προσώπων, αλλά και διάφορων θορύβων από το εξωτερικό περιβάλλον εξοικειώνουν το βρέφος με τον ρυθμό. Φυσικά και μετά τη γέννηση, η φωνή της μητέρας αποτελεί βασικό σηματοδότη για τις πρώτες ηχητικές εμπειρίες του βρέφους στο περιβάλλον εκτός της μήτρας. Η ευεργετική επίδραση της μουσικής είναι έκδηλη και από τις πρώτες μέρες της ζωής ενός βρέφους, συγκεκριμένα έρευνες έχουν δείξει πως τα πρόωρα βρέφη αποκτούν πιο γρήγορα βάρος και επιστέφουν στο σπίτι τους νωρίτερα με τη βοήθεια της μουσικής. Όμως και σε μεγαλύτερης ηλικίας παιδιά που αντιμετωπίζουν προβλήματα, συγκέντρωσης, ευερεθιστότητας, χαμηλής αυτοεκτίμησης, μαθησιακές δυσκολίες, η μουσικοθεραπεία μπορεί να φανεί εξαιρετικά χρήσιμη και βοηθητική: • μέσω του διαδραστικού χαρακτήρα της το παιδί νιώθει πως δεν είναι μόνο του• το παιδί μέσω της μουσικής μετουσιώνει τις εντάσεις του δημιουργικά• το παιδί απελευθερώνεται από τις εντάσεις του και διευκολύνεται να εξωτερικεύσει τα προβλήματα που το απασχολούν. Φυσικά υπάρχουν και περιπτώσεις όπου έχουμε να αντιμετωπίσουμε διαγνωσμένο πρόβλημα και τότε ο μουσικοθεραπευτής που έχει λάβει συγκεκριμένη εκπαίδευση μαζί με την οικογένεια και τη βοήθεια άλλων ειδικοτήτων καλείται να αντιμετωπίσει κάποιο συγκεκριμένο πρόβλημα. Τέτοιες περιπτώσεις αναπτυξιακών ή άλλων διαταραχών είναι ο αυτισμός, το σύνδρομο Down, η νοητική καθυστέρηση, η υπερκινητικότητα, αγχώδεις διαταραχές καθώς και προβλήματα στην κατάκτηση της γλώσσας. Συγκεκριμένα η θετική επίδραση της μουσικοθεραπείας εντοπίζεται στα εξής:• βελτίωση αδρών και λεπτών κινήσεων του παιδιού, βελτίωση του ελέγχου των κινήσεων, καθώς και βελτίωση του συντονισμού των κινήσεων μέσω του ρυθμού της μουσικής• βελτίωση του συντονισμού χεριού-ματιού (δυναμώνουν οι κατάλληλοι μύες μέσω της εξάσκησης)• βελτίωση της ικανότητας για ακουστική διάκριση• αύξηση της διάρκειας της προσοχής• βελτίωση των επικοινωνιακών δεξιοτήτων Η μουσική είναι από τους πιο δημιουργικούς τρόπους επικοινωνίας και αφορά σε ανθρώπους κάθε ηλικίας. Επιπλέον, τα παιδιά μέσα από διασκεδαστικές τεχνικές βλέπουν βελτίωση στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, εκεί που άλλες τεχνικές μπορεί να μην ήταν τόσο αποτελεσματικές. Ας εκμεταλλευτούμε τις ευεργετικές ιδιότητες ώστε να βοηθήσουμε τα παιδιά να ενισχύσουν την πνευματική τους ανάπτυξη. Νίνα Φ. Καραμολέγκου, MSc Ψυχοθεραπεύτρια-Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας